సహనం ఎందుకు సంఘటిత సమాజానికి పునాది?,అసహనం ప్రపంచవ్యాప్తంగా ఎలా పెరుగుతోంది. లోతైన విశ్లేషణ,సహనాన్ని వ్యక్తిగతం నుంచి వ్యవస్థ స్థాయికి ఎలా తీసుకెళ్లాలి?

Mana Tirupati Press Club :- ప్రపంచం ఎన్నడూ చూడని వేగంతో మారిపోతున్న ఈ కాలంలో, మనిషి ఆలోచన, భావోద్వేగాలు, సంబంధాలు ఈ ఒత్తిడిలో మనుషుల మనసులో మొట్టమొదట క్షీణించేది సహనం. వాదించగలిగే శక్తిని కోల్పోయి, వినలేని స్థితికి చేరి, భిన్నాభిప్రాయాన్ని అంగీకరించలేకపోయే స్థాయికి వస్తే నాగరికతే ప్రమాదంలో పడుతుంది. అందుకే నవంబర్ 16న ప్రపంచ దేశాలు పాటించే అంతర్జాతీయ సహన దినం కేవలం ఒక చిహ్నం మాత్రమే కాదు; ఇది మన అనేక శతాబ్దాల మానవ చరిత్రను నిలబెట్టిన మూల సిద్ధాంతాన్ని గుర్తుచేసే సార్వత్రిక హెచ్చరిక.మనిషి సహనాన్ని మొదటగా కోల్పోయే ప్రదేశం కుటుంబమే. తల్లిదండ్రులు పిల్లలపై తమ అభిప్రాయాలను బలవంతంగా రుద్దడం, పిల్లల అభిరుచులను ఖండించడం ఇవి వ్యక్తిగత స్వేచ్ఛను అణచివేసే మొదటి చోటు. ఈ అణచివేత పెద్దయ్యాక సమాజంపై ప్రతిబింబిస్తుంది. ఉద్యోగాల్లో భిన్న అభిప్రాయాలను అంగీకరించని అలవాటు, రాజకీయాల్లో ప్రతిపక్షాన్ని శత్రువుగా చూడటం, మతపరమైన భేదాలను పాలిటికల్ అస్థ్రాలుగా మార్చటం
సహనం అనేది పుట్టుకతో వచ్చే గుణం కాదు; అది సంస్కారం. దానిని నేర్పించాలి, ఆచరించాలి, నిలబెట్టాలి.
ప్రపంచవ్యాప్తంగా పెరుగుతున్న అసహనం కారణాలను పరిశీలిస్తే, తప్పుడు సమాచార ప్రభావం అత్యంత ప్రమాదకరంగా కనిపిస్తుంది. సోషల్ మీడియా వేదికలు today సమాచార పిచ్చికార్మికాల్లా పనిచేస్తున్నాయి. ఒక్క క్షణంలో వందల కోట్ల మందికి చేరే తప్పు వార్త ఒక సమాజాన్ని మైనారిటీ మేజారిటీ కోణంలో విభజించగలదు. కేవలం ఒక వీడియో, ఒక అభిప్రాయం, ఒక స్టేటస్… క్షణాల్లో దేశవ్యాప్తంగా ఉద్రిక్తతలకు దారి తీస్తోంది. ఇది కేవలం భారతదేశానికి కాదు అమెరికా, ఇంగ్లాండ్, ఫ్రాన్స్, ఆఫ్రికా ఎక్కడ చూసినా ఇదే పరిస్థితి. గ్లోబల్ అసహనం ఒక సామాజిక రోగంగా మారింది.
అసహనానికి రెండో పెద్ద ఆధారం ఆర్ధిక అసమానతలు. ఆర్థికంగా వెనుకబడిన వర్గాలలో నిరాశ, కోపం, అన్యాయం భావన పెరుగుతుంది. ఈ కోపాన్ని రాజకీయ గుంపులు వారి ప్రయోజనాల కోసం మలుస్తాయి. భిన్న జాతులు, మతాలు, భాషలను ఒకరికొకరు ఎదురుగా నిలబెడతాయి. అలా నిర్మాణాత్మక సమస్యలపై చర్చ జరగాల్సిన స్థానంలో, భావోద్వేగాలపై ఆధారపడిన ద్వేషం దుుమారం లేపుతుంది. సమాజం చీలిపోవడానికి ఇది అత్యంత ప్రమాదకరమైన దశ. ద్వేషానికి బలి అయ్యేది ఒక్క వర్గం కాదు మొత్తం దేశం.
మూడో కారణం వ్యక్తిగత ఆత్మవిశ్వాసం తగ్గటం. మన అభిప్రాయం తప్పదని అనుకోవడం, మనకు భిన్నంగా ఆలోచించే వారికి అర్హత లేదని చూడటం ఇది మానసిక అసహనానికి మొదటి అడుగు. మనపై విమర్శలు వస్తే భయపడటం, వాటిని స్వీకరించకుండా ప్రతిద్వంద్వంగా మారడం ఇతరులను కాదు, తమకే నష్టాన్ని కలిగిస్తుంది. స్వీయ విశ్వాసం ఉన్నవాడు మాత్రమే సహనంతో ఉండగలడు.సహనం అనేది “ఇతరులను భరించడం” కాదు;ఇతరుల అభిప్రాయంలోనూ ఒక నిజం ఉండొచ్చనే జ్ఞానపరమైన వినయము.
ఇలాంటి పరిస్థితిలో సహనాన్ని పెంపొందించడం ఎలా?మొదట వ్యక్తిగత స్థాయిలో మన భావోద్వేగాలపై మనకే నియంత్రణ ఉండాలి. సమాలోచన కలిగి ఉండాలి. మనకంటే భిన్నంగా ఆలోచించే వ్యక్తిని మాట్లాడనివ్వాలి. అతని అనుభవంలో మనకు తెలియని నిజం ఉండొచ్చు.ఇంటి స్థాయిలో పిల్లలతో మాట్లాడేటప్పుడు వారి ఆలోచనలను నిరాకరించకుండా, ఆలోచించమని ప్రోత్సహించాలి.సామాజిక స్థాయిలో మీడియా, విద్యా వ్యవస్థలు, ప్రభుత్వాలు ప్రజలను విభజించే కథనాలను కాకుండా, ఏకతను బలోపేతం చేసే విలువలను ప్రోత్సహించాలి.దేశ స్థాయిలో చట్టం, పాలన, విధానాలు విభజన కాదని, సమగ్రతే శక్తి అని గుర్తుచేసేలా ఉండాలి.చివరగా, అంతర్జాతీయ సహన దినం మనకు చెప్పే మాట సులువు కానీ ఎంతో శక్తివంతమైనది:భిన్నత్వం విభజించదు… అసహనమే విభజిస్తుంది.మతం, భాష, వర్గం, అభిప్రాయంఇవి భేదాలు కాదు; ఇవి మనిషి అనుభవాలకు రంగులు.అవి లేకపోతే ప్రపంచం గోధుమ రంగులోనే ఉండిపోయేది.అందుకే, ఒక్కరోజు సహనాన్ని గుర్తుచేసుకోవడం సరిపోదు ప్రతి రోజు, ప్రతి సందర్భం, ప్రతి నిర్ణయంలో అది జీవించాలి.